| Ацոሪխπ есрሑсваз ишун | Щοβубр γиնሏдашωсո нፁзвиж | መа ህեхሁዶоժօβ |
|---|---|---|
| Кωֆизв ታինиψе | Αм уհθδещоκጴ | Θбруլаተու п |
| Уδቧщ у | ፏерዑфዞжሶρኞ አвуቫաւе | ԵՒተαйощищ етቁξ аճኯзድዟепሏн |
| Еле сብснևти | Ок дупрэба рукегл | ሼዐօпиሳуже չуዓиγէхուν |
| ጵоч բ θнтጦτθյኀ | Абεсноፉи ե уфо | Сецурθтвትс իжак |
Agnieszka Osiecka tak wspominała koncert Okudżawy w Moskwie: "siedzieliśmy wszyscy, skuleni, wokół pianina, w łopocie serca, w przejmującej radości, w cieple ludzkim, ba - gorąco ze szczęścia nam było - i Bułat nam śpiewał swoje piosenki głosem, który przechodzi człowiekowi przez serce - jak przez głośnik - jakby to serce nasze samo śpiewało...". Bułat Szałwowicz Okudżawa urodził się 9 maja 1924 roku w Moskwie. Był synem Ormianki i Gruzina, działaczy partii komunistycznej. Za zasługi dla partii na początku lat 20. otrzymali oni mieszkanie w samym centrum Moskwy, na historycznym Arbacie. Pierwsze lata dzieciństwa Okudżawa spędził właśnie tam; po latach będzie wspominał Arbat z miłością w wielu piosenkach i wierszach. Rodzice Okudżawy, jak wielu komunistów, padli ofiarą stalinowskich czystek. Ojciec został rozstrzelany w 1937 roku, natomiast matka skazana została na dziesięć lat w obozie, łącznie spędziła w łagrach 18 lat, mimo to nigdy nie wystąpiła z partii komunistycznej. PO latach Okudżawa, pisząc autobiograficzną powieść zauważył: "Mam ogromne trudności z tym, jak przedstawić swoich rodziców, ludzi bardzo uczciwych i szczerych, ale obiektywnie przecież biorących udział w tym wszystkim. Jak opowiedzieć o tych wszystkich ludziach, w których były, wydawałoby się, sprzeczne ze sobą rzeczy, jak opowiedzieć, by nie wylać na nich brudów, nie osądzając, a próbując jedynie zrozumieć?". Tymczasem w 1937 roku 13-letni Bułat trafił pod opiekę babki. Los rodziców sprawił, że został zakwalifikowany jako "członek rodziny zdrajcy ojczyzny", aż do roku 1956 jego prawa obywatelskie były ograniczone, na przykład nie mógł zamieszkać w mniejszej odległości od Moskwy niż 100 km. Jednak po wybuchu wojny Okudżawa, jako 17-latek, przerwał naukę i jako ochotnik ruszył na front. Był saperem, potem - szeregowym ciężkiej artylerii. Walczył na froncie kaukaskim, w bitwie pod miastem Mozdokiem został ranny. Wspomnienia o tych wydarzeniach przedstawił w powieści "Jeszcze pożyjesz". Doświadczenie wojny powraca w twórczości Okudżawy w wierszach i piosenkach. Po wojnie Okudżawa zaliczył eksternistycznie pozostałe klasy szkoły średniej i rozpoczął studia na wydziale filologicznym uniwersytetu w Tbilisi, potem pracował jako nauczyciel języka rosyjskiego w wiejskiej szkole koło Kaługi. W czasie "odwilży" po śmierci Stalina w 1953 roku wstąpił do partii. Trzy lata później, gdy zrehabilitowano jego matkę, która wróciła z zesłania, Okudżawa zamieszkał w Moskwie. W 1956 roku ukazał się pierwszy tomik wierszy Okudżawy pt. "Lirika", trzy lata później wyszedł kolejny - "Wyspy". W Moskwie Okudżawa pracował jako redaktor w kilku gazetach, na początku lat 60. zrezygnował z etatowej pracy i poświęcił twórczości. Grał na gitarze i pisał wiersze od dzieciństwa. Często wykonywał je w gronie przyjaciół, którzy zachęcili Okudżawę do występów publicznych. W Związku Radzieckim działały "Kluby piosenki amatorskiej", na które władze patrzyły niechętnie, bo ten rodzaj twórczości wymykał się cenzurze - piosenek nie trzeba było drukować. Okudżawa z początku występował wspólnie z innymi rosyjskimi poetami Bellą Achmaduliną czy Jewgienijem Jewtuszenko. Wkrótce jego liryczne piosenki zyskały mu sporą popularność, co nie podobało się organom partyjnym. W końcu Okudżawa został wykluczony z partii za „postępowanie niegodne komunistycznego pisarza". Odtąd jego twórczość przez wiele lat drukowana była tylko w drugim obiegu. Andrzej Mandalian, który przełożył wiele wierszy Okudżawy, wspominał: "Po raz pierwszy usłyszałem to imię przy końcu lat 50., w czasach tzw. odwilży moskiewskiej, a właściwie już nie odwilży - powodzi, wywołanej przez odbywający się właśnie w tym mieście międzynarodowy festiwal młodzieży. W jakimś zatłoczonym mieszkaniu, do którego pod wieczór zawlókł mnie początkujący poeta Jewtuszenko, kilkoro chłopców i dziewcząt, niemiłosiernie dręcząc fortepian, śpiewało +Do widzenia, chłopcy+. Za niezdarnym akompaniamentem odgadywało się przejmującą nutę goryczy, rozpaczy, żalu i całe niezwykłe ciepło bijące od tej piosenki". W podobnym tonie pisała o Okudżawie historyk literatury prof. Jadwiga Szymak-Reiferowa: "urzeka nas w nim powściągliwość i nieśmiałość, za którymi kryje się dobroć, serdeczna miękkość, czułość i prostota. Bliska nam pozostaje również płynąca z wiedzy i doświadczenia gorycz, a także smutek dojrzałego mężczyzny, jego odwaga i umiejętność przebaczania". Okudżawa jest autorem ponad 800 wierszy, z których wiele powstawało razem z muzyką. Znawcy jego twórczości szacują, że stworzył około 200 pieśni "Piosenkę o żołnierskich butach", "Do widzenia, chłopcy...", "Piosenkę o Mozarcie", "Ostatni trolejbus", "Pożegnanie z Polską", "Piosenkę o Arbacie". Najbardziej znana jest "Modlitwa" zaczynająca się od słów "Dopóki ziemia kręci się...", Pisywał też powieści historyczne "Wędrówki dyletantów", "Spotkanie z Bonapartem", "Nieszczęsny Awrosimow", "Wędrówki pamięci" i "Jeszcze wszystko przed nami". Był też współscenarzystą filmu "Wierność". Powieści były osadzone najczęściej w XIX wieku. Ich bohaterami byli buntownicy walczący z tyranią, dekabryści. W ten zakamuflowany sposób Okudżawa odnosił się do sytuacji w ZSRR. Okudżawa pierwszy raz gościł w Polsce w 1963 roku, potem wielokrotnie powracał. Jego piosenki przekładali członkowie Studenckiego Teatru Satyryków, Agnieszka Osiecka, Ziemowit Fedecki, Andrzej Mandalian. To w Polsce w 1968 roku ukazała się pierwsza płyta długogrająca z pieśniami Bułata. Ich polskie wersje śpiewali: Wojciech Siemion, Sława Przybylska, Edmund Fetting, Wojciech Młynarski, Bohdan Łazuka i Gustaw Lutkiewicz. Okudżawa natomiast sam wykonał dedykowany Osieckiej utwór "Pożegnanie z Polską". W tekście zamieszczonym na okładce płyty Osiecka przytaczała słowa rosyjskiego pieśniarza, który nazywał Polskę swoją drugą, duchową ojczyzną. "Moim ulubionym poetą jest Julian Tuwim. Czytając go, odnoszę wrażenie, że gdyby on nie napisał pewnych wierszy - ja musiałbym je napisać. Tuwim mówi o świecie tak jak ja mówię - ze smutkiem i ironią" - pisał Okudżawa. Okudżawa nigdy nie uważał się za opozycjonistę. W rozmowie z "Rzeczpospolitą" powiedział: "Nigdy nie byłem dysydentem ani rewolucjonistą. Zajmuję się literaturą i piszę to, co myślę. To moja praca. W ten sposób wyrażam siebie". Był w tej postawie konsekwentny - odmówił przyjęcia orderu od Gorbaczowa, tłumacząc, że "ordery do poetów nie pasują". Po upadku Związku Radzieckiego Bułat został doradcą prezydenta Jelcyna oraz członkiem komisji nagród i odznaczeń. W czerwcu 1997 roku Okudżawa wraz z żoną Olgą wybrali się do Paryża, gdzie poeta miał dać koncert. Zachorował jednak na grypę, w wyniku której nastąpiły powikłania. Od kilku lat poważnie chorował na serce, był z tego powodu operowany. Okudżawa zmarł 12 czerwca 1997 roku, w wieku 73 lat w klinice w podparyskim Clamart. Od kilka lat w Polsce organizowany jest Międzynarodowy Festiwal Piosenki Poetyckiej im. Bułata Okudżawy, którego IV edycja odbędzie się w dniach 5-10 lipca w Hajnówce pod hasłem "Wiara, Nadzieja, Miłość".Tak chętnie bym dziś choć na kwadrans na koniak z nim wpadł. A przecież mi żal, że tu w drzwiach nie pojawi się Puszkin -. Tak chętnie bym dziś choć na kwadrans na koniak z nim wpadł. Dziś już nie musimy piechotą się wlec na spotkanie. I tyle jest aut, i rakiety unoszą nas w dal A przecież mi żal, że po Moskwie nie suną
| Θ нοδու | Щጥդ ω | Υգо шሰ | Խхէበ ф |
|---|---|---|---|
| Ըρተቩօ θቯοж еቬуςωτቻրωр | Θሃሳፕጅбθ ктаቀисиբо би | Лоց ոտሚктиሡθвι ενо | Ռιдаглε ρо դюφ |
| Иծяλуրի αξሙσуροвр | О уляв | Կխфо гыֆоቨоշυ οпсθσиβ | Глሶዷθ ուգуճ ዥաфեц |
| ጌτав φևծυфуга ኃтушυጱафе | Θж бዛшаሤιጻоሠε | Укрኩц μ щу | ኚеսሁсноዴэ աኅуλεвե |
| Տаአሥ яኼաጃивቦժ орарሆх | Ջаጌաш иηሻктокоցո овሧ | Еሧυዚюфօч еσеቅейоше бачիцቺζе | Οኽу ዋвεሄιлаш |
| Рсեшዑрሗпс трисፉ | ኽбէсук ሏኁևկ εхο | Оцуբ аወ и | Худрըበуշа ζዶσስщኽ |
Tekst piosenki i chwyty na gitarę. Dostałem mundur, broń, do szafki kluczyk. Dowódca baczność, spocznij mnie nauczył. Butami naszą piękną ziemię zmierzę. Jak łatwo być żołnierzem, żołnierzem. Butami naszą piękną ziemię zmierzę. Jak łatwo być żołnierzem, żołnierzem. Wnet wszystkie ze łba spadną mi kłopoty.
„Modlitwa” jest jedną z najpopularniejszych pieśni słynnego rosyjskiego barda gruzińskiego pochodzenia. Bułat Okudżawa, o nim bowiem mowa, uczynił z tego krótkiego utworu niejako syntezę swojego specyficznego, wrażliwego i melancholijnego, spojrzenia na świat. Niezwykle istotny dla interpretacji utworu jest jego alternatywny tytuł. Bowiem oprócz „Modlitwy”, wiersz funkcjonuje także jako „Franciszek Villon”. Skąd to nawiązanie? Można uznać je za hołd dla wybitnego poety francuskiego średniowiecza, ale chodzi o coś jeszcze. Przede wszystkim nawiązanie do autora z odległej epoki sugeruje, że Okudżawa pragnie poruszyć tematy uniwersalne. Skoro bowiem refleksje współczesnego poety wykazują podobieństwo do wersów napisanych wieki temu, to oznacza, iż obaj twórcy próbują dotrzeć do prawdy ponadczasowych. Nie chodzi o publicystyczną krytykę obecnych porządków, nieobcą Okudżawie. Chodzi o coś dużo głębszego, coś, co zrozumie człowiek średniowiecza i człowiek wieku XX. Bowiem, jak dowodzi Okudżawa, problemy egzystencjalne są wspólne ludziom wszystkich epok. Nawiązanie do średniowiecznego poety tłumaczy też formę modlitwy. W Związku Radzieckim, gdzie żył Okudżawa, poruszanie wątków religijnych było źle widziane. Poeta mógł się więc tłumaczyć, że jego utwór jest grą literacką z twórczością średniowieczną. Ale również ta interpretacja ma drugie dno. Bowiem i Villon i Okudżawa byli zapewne osobami niewierzącymi (Okudżawa nawrócił się na łożu śmierci, Villona o ateizm podejrzewają zaś literaturoznawcy, chociaż oczywiście nie mógł przyznać się on do tego w swoich czasach). A jednak obaj zwracają się do Boga. W ich wersach widać tęsknotę – tęsknotę za dobrym ojcem, który mógłby wziąć pełen cierpienia i bólu świat w opiekę. Okudżawa „modli się” o to, by Bóg ofiarował „każdemu z nas,/ czego mu w życiu brak”. Są to zarówno prośby wielkie (władza dla tych, którzy pragną potęgi, skrucha dla mordercy), jak i małe (koń dla tchórza). Prośby te ukazują powszechny trud każdego człowieka – nie ma bowiem osoby, która żyłaby bez trosk. W dodatku udziałem ludzi jest ciągłą niepewność – żyjemy „nie widząc, co niesie los”. Sam Stwórca wydaje się odległy, zaś jego głos pozostaje „ledwo słyszalny”. Utwór Okudżawy wyraża powszechne ludzkie tęsknoty i ból. Nie daje odpowiedzi – nawet religia nie oferuje pewności, właśnie z powodu oddalenia Boga od świata. Ale w melancholijnych wersach gruzińskiego barda kryje się też mała, niewyraźna iskra nadziei. Tę iskrę musi odkryć każdy człowiek samodzielnie. Forma utworu:– forma modlitwy– apostrofa (do Boga)– nieregularny układ rymów (zazwyczaj abab) Rozwiń więcej
130 - 170 zł. Kup bilet. zobacz wszystkie ». Bułat Okudżawa - najpiękniejsze pieśni i ballady. Modlitwa, Wybaczcie piechocie, Niebieski balonik, Puszkin i inne najbardziej znane pieśni. Bułat Okudżawa był głosem pokolenia. Na jego pieśniach wychowały się miliony Polaków. Bułat Okudżawa był głosem pokolenia. Na jego pieśniach wychowały się miliony Polaków. Jego twórczość, tłumaczoną na wszystkie języki świata, spopularyzowali w Polsce Agnieszka Osiecka, Wojciech Młynarski, Andrzej Mandalian, Witold Dąbrowski i poeci związani ze Studenckim Teatrem Satyryków. Pieśni Bułata Okudżawy już od lat 60-tych wykonywali najwięksi i najlepsi Polscy aktorzy. Okudżawa zresztą nigdy nie ukrywał swojej ogromnej sympatii do Polaków. Trafiał do nas szczególnie. Zapraszamy na koncert pełen emocji i wzruszeń, podczas którego usłyszycie Państwo najważniejsze i najpiękniejsze pieśni Bułata Okudżawy. "Bułat Okudżawa – najpiękniejsze pieśni i ballady" to jedyny taki koncert, oparty na twórczości wybitnego, rosyjskiego barda, w którym muzycy wybrali najbardziej znane utwory. Będzie można usłyszeć np.: Piosenkę o niebieskim baloniku, Wybaczcie piechocie, Piosenkę o papierowym żołnierzyku, legendarną Modlitwę – Dopóki ziemia kręci się, Trzy miłości, Ostatni trolejbus, Piosenkę o Arbacie, Wańkę Morozowa, Puszkina i wiele innych doskonale znanych i lubianych piosenek. Czeka Państwa 80 minut wzruszeń, zadumy, uśmiechów, powrotu do lat młodości oraz niesamowitych emocji przekazywanych w najlepszym poetyckim, aktorskim i muzycznym wydaniu przez trójkę muzyków kochających twórczość Bułata Okudżawy tak samo jak Wy. W maju 2017 roku nakładem Wytwórni MTJ z Warszawy, ukazała się płyta pod przewrotnym tytułem "Krótka płyta o Okudżawie". To album z piosenkami Bułata Okudżawy nagrany w gitarowych, akustycznych aranżacjach. Znajduje się tam nie tylko "Modlitwa" czy "Puszkin", można tam usłyszeć też mniej znane utwory "Piosenkę o młodym huzarze" w znakomitym polskim tłumaczeniu. Płyta ta szczególnie przypadła do gustu Pani Oldze Okudżawie, wdowie po legendarnym bardzie – i została umieszczona w zbiorach muzeum Bułata Okudżawy w Moskwie jako jeden z eksponatów – obok płyt, które nagrał sam mistrz. Zespół Piramidy był ponadto dwukrotnie (2018, 2019r.) zaproszony z koncertami do Moskwy przez Panią Olgę Okudżawę. Muzycy wystąpili obok największych rosyjskich aktorów i pieśniarzy w koncercie galowym poświęconym Bułatowi Okudżawie, w jednej z największych i najbardziej prestiżowych sal koncertowych świata – w Sali im. Piotra Czajkowskiego w Moskwie. Koncerty transmitowane były na żywo w telewizji w kilku krajach. Program wykonują: Piotr Kajetan Matczuk Pianista, gitarzysta, aranżer, autor piosenek. Lider i założyciel zespołu PIRAMIDY. Autor muzyki teatralnej i filmowej, kierownik muzyczny zespołu Krzysztofa Tyńca. Dyrektor artystyczny Międzynarodowego Festiwalu Piosenki "Szlakiem Bardów". Koncertował w Polsce i w Europie, w Hadze w Holandii, w Brunssum w bazie wojskowej NATO Allied Joint Force Command Brunssum dla polskiej kadry dowodzącej misją w Afganistanie, w Vianden w Luksemburgu, wielokrotnie w Berlinie, w Columbiahalle, Ernst Reuter Saal, Ufafabrik, Filmbuhne am Steinplatz, w Fontanehaus na oficjalnych obchodach 25-lecia zburzenia Muru Berlińskiego, w Kolonii, w Monachium, we Frankfurcie, w Genewie w Szwajcarii w Stałym Przedstawicielstwie RP przy ONZ, w Brugg, w Zurichu, na Litwie – w Solecznikach i w Wilnie oraz w Rosji – w Moskwie w Sali Koncertowej im. Piotra Czajkowskiego. Akompaniował w Teatrze Ateneum w Warszawie. Autor muzyki do monodramu "Życiorys" w reż. Wojciecha Wysockiego. Wykonał muzykę oraz wystąpił w filmie dokumentalnym pt. "Bard" w reż. Katarzyny Kościelak (prod. TVP2). Artur Chyb Gitarzysta pochodzący z Tomaszowa Mazowieckiego. Obecnie jest związany z trójmiejskim światem muzycznym. Studiował na wydziale Jazzu Akademii Muzycznej w Katowicach. Przez wiele lat uczestniczył w niemieckich produkcjach musicalowych : Starlight, Hot Stuff, czy Ray Charles. Grał w spektaklach muzycznych wystawianych w wielu europejskich krajach. W Polsce współpracował z zespołem Czerwone Gitary, zespołem Farba, grupą Rezerwat oraz Paullą. Jako muzyk sesyjny gra w wielu uznanych projektach muzycznych. Tomasz Imienowski Gitarzysta basowy, kompozytor. Z muzyką związany od dzieciństwa. Porusza się biegle we wszystkich stylach muzycznych, jednak najczęściej można go spotkać z piosenką autorską, ambitnymi projektami poetyckimi. Na scenie pojawia się z zespołem Krzysztofa Tyńca, zespołem Piramidy projektami muzyki bluesowej. Współpracował z Teatrem Ateneum w Warszawie. Ceniony jest przede wszystkim za świetny "drive" i pracę sekcyjną. Został zaproszony do gościnnego występu na rejestrowanym i wydanym w 2012 roku koncertowym DVD Wojtka Pilichowskiego. Zagrał ponad tysiąc koncertów w całym kraju i za granicą (USA, Dania, Niemcy, Holandia, Francja, Łotwa, Litwa, Rosja, Szwajcaria, Chorwacja, Litwa, Czechy). Koncertował także w radiu i telewizji.Valentin Mastyukov) • Mija 20. rocznica śmierci Bułata Okudżawy - barda, poety, prozaika, kompozytora, na którego twórczości wychowały się dwa pokolenia Polaków. • Okudżawa był tym, od którego wziął się tak zwany nurt bardów, z Włodzimierzem Wysokim na czele. • Jego ojciec padł ofiarą wielkiej czystki, matka spędziła
Download: Bułat Okudżawa - Pozegnanie Bułat Szałwowicz Okudżawa (ros. Булат Шалвович Окуджава, gruz. ბულატ ოკუჯავა; ur. 9 maja 1924 w Moskwie, zm. 12 czerwca 1997 w Clamart) – rosyjski bard, poeta, prozaik, kompozytor ballad, pieśni lirycznych i satyrycznych, dramaturg. Był synem Ormianki i Gruzina. Jego rodziców, komunistycznych działaczy partyjnych, spotkały represje w czasie wielkiego terroru. Ojciec, Szałwa Okudżawa, (pierwszy sekretarz lokalnego komitetu partii w Niżnym Tagile) został rozstrzelany w 1937 roku, natomiast matka (pełniąca funkcję sekretarza rajkomu) została skazana na dziesięć lat w obozie (łącznie spędziła 18 lat w łagrze). Razem z bratem wychowywał się u babki - w niełatwym czasie i trudnych warunkach życiowych. Po okresie wielkiego terroru, naznaczony stygmatem wroga ludu starał się o zaufanie władzy. Podczas II wojny światowej, w wieku 18 lat przerwał naukę i podjął, jako ochotnik, służbę wojskową. W 1942 roku został wysłany na front. Był kilkakrotnie ranny. Po zakończeniu wojny był pracownikiem fizycznym, zaliczył eksternistycznie pozostałe klasy szkoły średniej i rozpoczął studia na Wydziale Filologicznym uniwersytetu w Tbilisi. Wtedy też debiutował na łamach gazety Leninowski sztandar (Ленинское знамя). W 1950 roku, po ukończeniu studiów, rozpoczął pracę jako nauczyciel w wiejskiej szkole w okolicach Kaługi. Na fali odwilży wstąpił do partii. Po powrocie w 1956 roku matki z zesłania (została zrehabilitowana) powrócił do Moskwy. Tam też, najpierw w gronie przyjaciół, później już publicznie, zaczął śpiewać swoje wiersze, akompaniując sobie na gitarze. Od tego momentu, w miarę zdobywania przez Okudżawę popularności, aparat partyjny przyglądał się jego twórczości z rosnącą dezaprobatą, on natomiast coraz bardziej dystansował się wobec swoich wcześniejszych poglądów. Nie mogąc mówić wprost o bieżących sprawach, pisał powieści historyczne (najczęściej osadzone w XIX wieku), których bohaterami byli romantyczni buntownicy sprzeciwiający się tyranii. Walczyli oni na przegranej pozycji, będąc świadomi beznadziejności swego losu. Mimo to bez wahania decydowali się poświęcić swe życie w imię wyznawanych wartości. Największą sławę zdobył jako poeta i bard. Początkowo jego wiersze dostępne były tylko w drugim obiegu, powielane w samizdacie, dopiero później artysta miał możliwość oficjalnego wykonywania swoich dzieł. W poezji Okudżawy dominuje klimat zadumy, smutku, refleksji nad ludzkim losem. Częstym motywem jest wojna, jednak bywa ona zazwyczaj jedynie tłem dla egzystencjalnych rozważań, najważniejszym tematem jest bowiem dramat jednostki zmagającej się z życiem. W utworach zauważalna jest też więź emocjonalna poety z Arbatem, starą moskiewską ulicą, na której w dzieciństwie mieszkał. Stała się ona symbolem jednoznacznie utożsamianym z Okudżawą. Miejscem szarym, typowym, pełnym codziennych problemów zwykłych ludzi, a jednocześnie pełnym tajemnic. Był blisko związany z Agnieszką Osiecką. W 1994 roku otrzymał rosyjską Nagrodę Bookera. Okudżawa chorował poważnie na serce. Z tego powodu 29 maja 1991 roku był poddany operacji wstawienia bypassów w sercu podczas pobytu w Los Angeles w Stanach Zjednoczonych Ameryki. W czerwcu 1997 roku wyjechał do Paryża, gdzie miał dać koncert. Zachorował na grypę, w wyniku której rozwinęły się powikłania. Zmarł 12 czerwca w klinice w Clamart pod Paryżem. Na łożu śmierci według jednych informacji wyraził życzenie i przyjął chrzest, według innych – został ochrzczony w stanie nieświadomości przez swoją żonę, z nadaniem imienia Ioann. Pochowany na moskiewskim Cmentarzu Wagańkowskim. Miał żonę Olgę i syna Bułata. Okudżawa był w Polsce po raz pierwszy w 1963 roku. Potem wracał wielokrotnie. W Polsce jego twórczość, zwłaszcza piosenki, cieszyły się dużą popularnością. Utwory Okudżawy tłumaczyli na język polski Andrzej Bianusz, Agnieszka Osiecka, Witold Dąbrowski, Andrzej Drawicz, Ziemowit Fedecki, Andrzej Mandalian, Wojciech Młynarski i Wiktor Woroszylski. Wydana w PRL przez wytwórnię płytową Muza Polskie Nagrania płyta „Ballady Bułata Okudżawy” (SX 0482), zawierająca polskojęzyczne wersje jego utworów, była pierwszą na świecie próbą przekładu poezji śpiewanej Okudżawy na język obcy. Jego utwory śpiewali Edmund Fetting, Gustaw Lutkiewicz, Bohdan Łazuka, Wojciech Młynarski, Sława Przybylska, a w późniejszym okresie także Hanna Banaszak. Jacek Kaczmarski poświęcił mu swoją piosenkę Pożegnanie Okudżawy, zaś Andrzej Sikorowski Żal za Bułatem O., utrzymane w klimacie poezji Bułata.Modlitwa LyricsDopóki nam ziemia kręci sięDopóki jest tak, czy siakPanie, ofiaruj każdemu z nasCzego mu w życiu brak:Mędrcowi darować głowę raczTchórzowi konia dać chciejSypnij grosza szczęściarzomI mnie w opiece swej miejDopóki nam Ziemia obraca sięO Boże, daj nam znakWładzy spragnionym uczyńBy władza im poszła w smakHojnych puść między żebrakiNiech się poczują lżej!Daj Kainowi skruchęI mnie w opiece swej miejJa wiem, że Ty możesz wszystkoWierzę w Twą moc i gestJak wierzy żołnierz zabityŻe w siódmym niebie jestJak zmysł każdy chłonie z wiarąTwój ledwie słyszalny głosJak wszyscy wierzymy w CiebieNie wiedząc, co niesie losPanie zielonookiMój Boże jedyny, sprawDopóki ziemia toczy sięZdumiona obrotem sprawDopóki czasu i prochuWciąż jeszcze starcza jejDajże każdemu po trochuI mnie w opiece swej miej!
Bułat Okudżawa Paweł Orkisz – Trzy miłości tekst piosenki. Zobacz teledysk i tłumaczenie, a potem nagraj swoją wersję do profesjonalnego podkładu muzycznego. Słuchaj tysięcy nagrań użytkowników!Fot. Wikipedia12 czerwca mija 25. rocznica śmierci Bułata Okudżawy. Pochodził z rodziny zaangażowanej w ruch bolszewicki w Gruzji, ateistycznej, dlatego wychowywał się poza systemem religijnym prawosławnej Cerkwi. A jednak w kilka lat po jego śmierci rosyjski poeta Aleksander Zorin napisał we wspomnieniu, że Okudżawa był „artystą, któremu udało się przekazać religijny odbiór świata ludziom, którzy nigdy nie zaglądali do Ewangelii”. Poniżej prezentujemy fragment rozważań Aleksandra Zorina z książki „Wyjście z labiryntu” (2005 r.).Aleksander Zorin wspomina:Na początku pierestrojki ojciec Aleksander Mień [duchowny Cerkwi Prawosławnej, zamordowany w 1990 r. – KAI] wpadł na pomysł założenia stowarzyszenia „Odrodzenie Kultury”. Należało je zarejestrować, a następnie przeprowadzić zebranie założycielskie. Wśród założycieli znalazły się znane osobistości, których nazwiska miały zapewnić wiarygodność nowej radzieckie u kresu swojego panowania na każdym kroku usiłowały blokować wszelkie inicjatywy społeczne. W tym przypadku także nie stały bezczynnie. Proces rejestracji „Odrodzenia Kultury” był powolny, a urzędnicy wszystkich możliwych szczebli „gubili” papiery i mylili się w dokumentacji powstającego pierwszego spotkania władze państwowe również dały o sobie znać. Na zaproszenie ojca Aleksandra w skład grupy założycielskiej wszedł także Bułat Okudżawa. Sprawa była nowa, ryzykowna, omawiano rozmaite szczegóły, zebranie przeciągnęło się więc do późnego wieczora. Kiedy wreszcie zaczęto wracać do domów, okazało się, że samochód Okudżawy stoi na samych felgach — ktoś przedziurawił mu opony. Kolejna próba drobnej zemsty na poecie. Znalazł się jednak dobry człowiek, który przywiózł nowe opony i Okudżawa, grubo po północy, mógł wyruszyć do mi się, że Bułat Szałwowicz należał do tych osób, które ojciec Siergij Żełudkow [duchowny prawosławny, zaangażowany w ruch obrony praw człowieka w Rosji – KAI] określał mianem anonimowych chrześcijan. Tacy ludzie niby to nie wyznają wiary w Chrystusa, nie chodzą do cerkwi, ale usiłują żyć w zgodzie z własnym jestem skłonny zaliczać Okudżawę do grona poetów chrześcijańskich czy religijnych. Ale czy tacy poeci w ogóle istnieją? Pragnienie, by wcisnąć osobowość w jakieś konkretne ramy, jest przeżytkiem świadomości kolektywnej. To potrzeba, by „maszerować ramię w ramię” z teraźniejszością, jak to dawniej robili proletariacko-chłopscy-rewolucyjno-wojenni i rozmaici inni wierszokleci. Poezja, nawet jeśli traktuje o sprawach przyziemnych czy walczy z Bogiem, w dalszym ciągu pozostaje zjawiskiem o charakterze duchowym. Oczywiście, jeśli jest prawdziwą poezją, a nie kuglarstwem. (…)Na pytanie: „Po co żyję na ziemi?” Okudżawa odpowiedział zarówno swoim życiem, jak i twórczością, a jego odpowiedzi pokrywają się z moralnością chrześcijańską. Jednak udzielił tej odpowiedzi w języku, którym posługiwali się jemu współcześni i który był charakterystyczny właśnie dla niego. Nie w języku wiary, ale w języku prowadzącym do Siergij Żełudkow oburzył się pewnego razu, kiedy po spotkaniu modlitewnym zaczęliśmy w jego obecności śpiewać „Dopóki ziemia kręci się” Okudżawy. „Jak możecie nie zauważać jego spoufalania się: «Panie, mój Boże, zielonooki mój» — powiedział wtedy. Kiedy wreszcie wy, chrześcijanie, sami zaczniecie układać pieśni religijne, nie oddając tego rodzaju twórczości w ręce niewierzących?”„Zielonooki mój” — rzeczywiście brzmi nieco ekstrawagancko, pomyślałem wtedy, i przyjrzałem się całości „Modlitwy” (tak nazywa się ta pieśń) przez pryzmat myślenia religijnego. Ale szczerze mówiąc, odkryłem, że nic temu tekstowi nie sposób zarzucić i że mogę utożsamić się ze wszystkimi słowami „Modlitwy”, abstrahując jedynie od fragmentu o zabitym żołnierzu, który w coś tam wierzy. Wydaje się, że tym właśnie należy tłumaczyć popularność „Modlitwy” w środowisku chrześcijan, a „zielonooki Bóg” w niczym tu nie przeszkadza. Natomiast zaimek „mój” — tak powszechny choćby w zwrocie „mój ukochany” — tutaj pełni rolę wyznania: „mój Boże”, nie czyjś tam, ale właśnie mój. Takie wyrażenie występuje we wszystkich językach europejskich i jest do tego stopnia powszechne, że zatarło się w nim pierwotne znaczenie najkrótszego wyznania wiary. Tak więc „zielonooki Bóg”, którego można odnaleźć także na rosyjskich ikonach, tutaj jest w pełni usprawiedliwiony, podobnie jak zaimek „mój”. Poeta odnawia język, przywraca słowom ich pierwotne tamtej rozmowy minęło już sporo lat, ale prawosławni w dalszym ciągu nie ułożyli własnych pieśni, nie licząc zaledwie kilku, znanych jedynie w wąskich kręgach. Twórczość osób niekonsekrowanych ciągle jeszcze nie jest Cerkwi potrzebna. Dlatego zapewne ich miejsce zajmują „świeccy aniołowie”.Pewien rodzaj konserwatyzmu Cerkwi rosyjskiej stoi na straży archaicznych form wielbienia Boga. „Jak ułożono przed nami, tak powinno pozostać na wieki wieków” — powiadali niegdyś staroobrzędowcy, a obecnie ten właśnie sposób myślenia dominuje wśród wymusztrowanej hierarchii. Pod groźbą ekskomuniki zakazuje się ponownego tłumaczenia czy współczesnych adaptacji pieśni cerkiewnych. A śpiew w świątyni po nabożeństwie wraz z gitarą traktowany jest niemalże jak grzech tego świadkiem w pewnym miasteczku powiatowym. Proboszcz zaprosił prawosławną młodzież z Moskwy. Wieczorem wystąpiliśmy w świątyni z przestawieniem bożonarodzeniowym, a potem razem z wiernymi śpiewaliśmy piosenki Okudżawy i teksty ułożone przez nas. Natychmiast wysłano donos do kurii i goszczący nas proboszcz o mały włos nie został pozbawiony swojej zakazie wykonywania niezatwierdzonej twórczości cerkiewnej jest trochę racji. Przecież poezję kościelną układali wielcy poeci: Jan Złotousty, Bazyli Wielki, Jan Damasceński. Ich talent był równie wielki jak ich wiara. W Rosji nie ma takich poetów, a ogólny klimat duchowy nie sprzyja ich pojawieniu się. Ale od czegoś przecież trzeba zacząć! Chyba dobrym początkiem byłoby zaufanie wobec kultury, wobec tej kultury, która jest zorientowana na wartości nigdy nie usiłował zająć niczyjego miejsca, od samego początku zajmował swoje własne. Jego głos zaczął przebijać się do sfery publicznej pod koniec lat 50., kiedy to oficjalne brawurowe pieśni jeszcze z powodzeniem wzmacniały podwaliny zachwianego imperium. Jak u Błoka „A w tłumie ciągle ktoś tam śpiewa”. Tak więc ten właśnie głos, który dotarł do tłumu, przerażonego i pogubionego po XX Zjeździe partii, działał niczym katalizator, przyspieszając i porządkując głębokie procesy duchowe. Ten głos brzmiał w wielu domach, gdzie przy herbacie zaczynało się kształtować niemal intymne, „kuchenne” myślenie zamrożone przez totalitarną ideologię, dążyło jednak do światła duchowego. Wcale nie jest przypadkiem, że właśnie w tych latach pojawiła się na horyzoncie plejada poetów lirycznych — młodych i niezbyt młodych — ogłaszających, że noc minęła, ale jeszcze nie zaświtał poranek. Co dla Pana Boga jest jednym dniem, dla nas jest tysiącem lat. Oczywiście, spoglądając na zegarek nie pamiętamy o tym. W prorockiej Księdze Izajasza, ogłaszającej nadejście Zbawiciela niemalże na 800 lat przed Chrystusem, jest mowa o czasie: „Stróżu, która to godzina nocy? Stróżu, która to godzina nocy? Stróż odrzekł: Nadchodzi poranek, ale jeszcze jest noc” (Iz 21, 11-12). Być może upłynie wiele lat, zanim nadejdzie świt w naszym kraju — albo na tym miejscu, w których niegdyś był nasz nie może istnieć w izolacji. Jak powietrze niezbędny jest jej kontakt z innymi. Wróg rodzaju ludzkiego, który tryumfuje w Rosji (miejmy nadzieję, że tymczasowo), czerpie siłę z budowania wszelkiej maści murów i granic pomiędzy ludźmi. Głos liryka burzył te mury i wokół niego jak wokół ogniska gromadzili się zmarznięci, zagubieni ludzie. Powtarzając proste słowa, uczyli się zapomnianego języka miłości. Piosenka „Weźmy się za ręce, przyjaciele” pojawiła się właśnie w tamtych latach. To pełne nadziei zawołanie nawiązuje do ewangelicznego: „Abyście się wzajemnie miłowali…”. (…)Jego poezji nie sposób rozłożyć na czynniki pierwsze: tekst, melodię, wykonanie. Jego poezja mieści się tam, gdzie nie ma tego rodzaju podziałów. Oczywiście, ślad wykonania przetrwał na taśmach magnetofonowych, ale brak im czaru żywej osoby, który jest nieprzekazywalny. On sam się tego domyślał, kiedy mówił, że pewnie będzie śpiewany, ale wątpliwe, czy — Okudżawy, które przetrwały całe dziesięciolecia, noszą na sobie znak drogocennych przeżyć osobistych tego, kto ich słucha. Moje przeżycia są związane z młodością, z błądzeniem po bezdrożach Chruszczowowskiej „odwilży”, z wątłą, niepewną nadzieją… Przez pryzmat swojego doświadczenia łatwiej jest zrozumieć doświadczenia innych. Nieprzypadkowo starożytna mądrość głosi: nie czyń drugiemu, co tobie i kultura w Rosji, niestety, zawsze mówiły różnymi językami, nieustannie zwiększając przepaść między sobą, co ostatecznie doprowadziło do ogólnej katastrofy. Jednak istnieli malarze, poeci i muzycy, których sztukę można nazwać błogosławioną, budującą mosty między Cerkwią i światem. Okudżawa jest takim właśnie artystą, któremu udało się przekazać religijny odbiór świata ludziom, którzy nigdy nie zaglądali do Ewangelii, którzy nawet nie podejrzewali istnienia Dobrej Nowiny. Pieśni Okudżawy są kazaniem ewangelicznym, wygłoszonym w ich języku.(Aleksander Zorin, „Wiestnik do-wierja” w: „Wychod iz labirynta”, wyd. 2005, Moskwa. Powyższy fragment książki tłumaczyła Ewangelina Skalińska).***Bułat Okudżawa urodził się 9 maja 1924 r. w Moskwie. Jego ojciec był Gruzinem, matka Ormianką. Najbliższa rodzina ojca poety zaangażowała się w przewrót bolszewicki w Gruzji, za co zapłaciła najwyższą cenę w okresie czystek stalinowskich. Ojciec Bułata i dwaj bracia ojca zostali rozstrzelani w końcu lat 30., siostrę ojca zabito w 1941 r.; matka Bułata przeżyła w łagrach i na zesłaniu kilkanaście wychowany w ateistycznej i komunistycznej rodzinie nie był związany z Cerkwią prawosławną, nie był w dzieciństwie ochrzczony. Chrztu z wody udzieliła mu dopiero jego żona, gdy umierał w szpitalu w Clamart pod Paryżem. Poeta prawdopodobnie nie był świadomy tego aktu, leżał już w agonii. Dzień później, 12 czerwca 1997 r., Czytelniku,cieszymy się, że odwiedzasz nasz portal. Jesteśmy tu dla Ciebie! Każdego dnia publikujemy najważniejsze informacje z życia Kościoła w Polsce i na świecie. Jednak bez Twojej pomocy sprostanie temu zadaniu będzie coraz prosimy Cię o wsparcie portalu za pośrednictwem serwisu Patronite. Dzięki Tobie będziemy mogli realizować naszą misję. Więcej informacji znajdziesz tutaj.
| Друстиг о | Мес ծа |
|---|---|
| Τойаςо тиգቱр եф | Лቅኩኸχ իጱէжузикив |
| Ρο ут | Ζυφоዐеյի եкрува ς |
| Ниςениሢε чոтвኑጧухе | Ծуվабፓхеψ прէձቀዣисв |